در چند و چون جایزه ی نوبل

همانطور که می دانید جایزه نوبل بزرگترین جایزه ی ادبیات در جهان است ولی جوایز بزرگ دیگری هم وجود دارند از جمله جایزه ی بوکر،جایزه ی پولیتزر و جایزه ی کنکورد. به غیر از این ها جایزه ی اسکاندیناوی و جوایز ملی کوچک و بزرگ هم هست و جوایز روزنامه های بزرگ جهان و جوایز منتقدین. اما جایزه ی نوبل به دو دلیلِ ، یکی به علت قدمت و جدیت داورانش و دیگر به دلیل سرمایه گذاری ی کلان مشروطه ی سلطنتی سوئد از بالاترین اهمیت برخوردار است.. مقدار پولی که به هر برنده می دهند ده ملیون کرون سوئد است که می شود ۱۴۵۰ ملیون تومان یعنی یک ملیون و سیصدهزار دلار. و این رقم بزرگترین رقم است چون مثلا پولی که برنده ی جایزه پولیتزر می دهند یک دهم این مقدار و جایزه ی برنده ی کنکورد و بوکر نیز یک نهم این مقدار است. این که چرا کشور کوچک سوئد توانسته چنین مقام بالایی در جهان به دست بیاورد شاید مربوط به این نکته باشد که دولت و حکومت سوئد اهمیت ویژه ای به فرهنگ وادبیات می داده و نویسندگان این کشور هیچگاه تضادی با حکومت نداشته اند و در این صد ساله ی اخیر ار نظر مالی تامین بوده اند.

وقتی به لیست نویسندگانی برخوردم که در این بیست ساله ی اخیر کاندید جایزه ی نوبل بودند افسوس

خوردم که چرا حتی برای یک بار هم که شده یک نویسنده یا شاعر ایرانی کاندید جایزه ی نوبل نشده است چه رسد به این که حتی برنده شود. در باره ی این مسئله کلی مقاله و روزنامه خواندم و در مورد شرایط کاندیداتوری مطالعه کردم.این اشخاص می توانند کاندیداها را به آکادمی نوبل سوئد پیشنهاد دهند

پروفسورهای ادبیات در دانشگاههای معتبر جهانی

اعلام نامزدی از طرف اعضای آکادمی سوئد و یا اعضای آکادمی های کشورهای دیگر

معرفی از طرف برندگان سابق جایزه ی نوبل

معرفی از طرف کانون نویسندگان کشورهای مربوطه

و با این احتساب می شود فهمید چرا تاکنون هیچ کدام از شاعران و نویسندگان ما حتی به عنوان نامزد جایزه ی نوبل هم مطرح نبوده اند. پروفسور هوراس انگدال منشی ی آکادمی ی سوئد می گوید هرساله بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ نویسنده به ما پیشنهاد می شود. وی می گوید که آکادمی در درجه ی اول ترجمه های سوئدی آثار را می خواند و در درجه ی دوم ترجمه های انگلیسی. اما حتی گاهی اتفاق افتاده که ما از مترجمانمان خواسته ایم بخشهایی از یک رمان را به سوئدی ترجمه کند. در نهایت هرچه آثار بیشتری از یک نویسنده به زبان انگلیسی منتشر شده باشد طبعا شانس آن نویسنده بیشتر است. همچنینی همکاری نزدیک نویسنده با دانشگاههای معتبر جهان و داشتن مدرک دکترای یا بالاتر در رشته های ادبیات و علوم انسانی هم جزو امتیازاتی ست که آکادمی در نظر می گیرد. شاعران و نویسندگان پیشنهادی باید جزو شاعران و نویسندگان تاثیرگذار در زبان و ادبیات خویش باشند و در سطوح جهانی به موفقیت هایی دست یلفته باشند و از طرف دانشگاهها و نشریات فرهنگی ی معتبر جهانی تایید شده باشند

مجله اکپرسن که یکی از بزرگترین مجلات کشور سوئد است لیست مطرحترین نویسندگان چندسال اخیر را که شانس برنده شدن جایزه ی نوبل را دارند اینچنین معرفی کرده( در زیر) که اگر دقت بکنید هیچ نویسنده ای از ایران در این لیست وجود ندارد. در عوض دو شاعر عرب به نامهای محمود درویش و آدونیس وجود دارند و یک نویسنده ی مراکشی به نام معلوف

آموس اوز اسرائیلی و موراکامی ی ژاپنی بیشترین شانس را دارند وپل آستر و باب دیلن جزو کم شانس ترین ها برای دریافت جایزه ی نوبل. اما گاهی هم بوده که کم شانس ترین ها جوایز را برده اند

Philip Roth 4.50

- Haruki Murakami 6.00

- Amos Oz 7.00-

Claudio Magris 8.00-

Les Murray 8.00-

Joyce Carol Oates 10.00-

Tomas Tranströmer 10.00-

Thomas Pynchon 11.00-

Yves Bonnefoy 11.00-

Adonis 15.00-

Cees Nooteboom 21.00-

Ko Un 21.00-

Margaret Atwood 21.00-

Mario Vargas Llosa 21.00-

Antonio Tabucchi 26.00-

Milan Kundera 26.00-

Assia Djebar 26.00-

Bei Dao 26.00-

Don DeLillo 26.00-

Hugo Claus 26.00-

Jean Marie Gustav Le Clezio

26.00- Mahmoud Darwish

26.00- Peter Carey 26.00-

Alice Munro 41.00-

Carlos Fuentes 41.00-

Eric Elmsatr 41.00-

Gitta Sereny 41.00-

Harry Mulisch 41.00-

Herta Muller 41.00-

Ian McEwan 41.00-

Inger Christensen 41.00-

John Updike 41.00-

Willy Kyrklund 41.00-

Chinua Achebe 51.00-

Cormac McCarthy 51.00-

David Malouf 51.00-

Michel Tournier 51.00-

Umberto Ecco 51.00-

A. B. Yehoshua 101.00-

Adam Zagajewski 101.00-

E. L. Doctorow 101.00-

Eeva Kilpi 101.00-

F. Sionil Jose 101.00-

J K Rowling 101.00-

John Banville 101.00-

Julian Barnes 101.00-

Mary Gordon 101.00-

Michael Ondaatje 101.00-

Patrick Modiano 101.00-

Paul Auster 101.00-

Salman Rushdie 101.00-

William H Gass 101.00-

Bob Dylan 151.00